Τα απομυζητικά εκτοπαράσιτα, όπως είναι οι ψύλλοι, μπορούν να είναι ικανά για τη μετάδοση παρασιτικών νοσημάτων. Στην Ελλάδα όμως, η παρουσία και η υγειονομική τους σημασία είναι περιορισμένη σε σχέση με το παρελθόν, γεγονός που οφείλεται στις καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και υγιεινής.
Βιολογικός κύκλος και χαρακτηριστικά
Οι ψύλλοι είναι μικρά (1-4 mm) άπτερα έντομα (Siphonaptera). Το σώμα τους είναι πλευρικά πεπλατυσμένο και εφοδιασμένο με πολυάριθμες σκληρές τρίχες χρώματος καστανού έως ανοιχτού μαύρου. Τα πιο σημαντικά είδη είναι οι ψύλλοι των τρωκτικών, ο ψύλλος του ανθρώπου και οι ψύλλοι της γάτας. Πηδούν από το έδαφος και τσιμπούν κυρίως τους αστραγάλους και τα πόδια. Στη συνέχεια όμως, μπορούν να προσβάλλουν οποιοδήποτε μέρος του σώματος. Τα τσιμπήματα των ψύλλων είναι επώδυνα και ενοχλητικά. Το σάλιο που εισάγουν στο δέρμα προκαλεί αντίδραση του δέρματος, η οποία εκδηλώνεται με οίδημα και έντονη φαγούρα με διάρκεια ημερών.
Ο βιολογικός τους κύκλος περιλαμβάνει τρία στάδια:
αυγό,
προνύμφη,
νύμφη
και ενήλικο έντομο.
Ο κύκλος τους συμπληρώνεται μέσα στο στενό περιβάλλον του ξενιστή. Για την ανάπτυξή τους απαιτείται υψηλή υγρασία, ενώ τόσο το θηλυκό όσο και το αρσενικό τρέφεται με αίμα. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι ότι μπορούν να αντέξουν μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς τροφή.
Δημόσια Υγεία και καταπολέμηση ψύλλων
Οι ψύλλοι αποτελούν ενδιάμεσοι ξενιστές παρασίτων, όπως του τρυπανοσώματος Levisi των ποντικών, του έλμινθα του σκύλου καθώς και άλλων ελμίνθων. Επίσης, μεταδίδουν άλλες σοβαρές λοιμώξεις, όπως την πανώλη και τον ενδημικό τύφο.
Οι πιο συνηθισμένες προσβολές ψύλλων στο περιβάλλον του ανθρώπου οφείλονται σε αδέσποτες γάτες που γεννούν στις αυλές των σπιτιών ή σε μολυσμένη κοπριά. Η μεταφορά των ψύλλων στους εσωτερικούς χώρους είναι πολύ εύκολη καθώς πηδούν πάνω στον άνθρωπο (μέχρι το ύψος του γονάτου) ή το κατοικίδιο ζώο.
Σε περίπτωση προσβολής από ψύλλους θα πρέπει να γίνει σχολαστική καθαριότητα των χώρων (δάπεδα, χαλιά). Στη συνέχεια ακολουθεί απεντόμωση στις προβεβλημένες επιφάνειες. Εφόσον μάλιστα υπάρχουν ζώα, θα πρέπει αυτά να αποπαρασιτωθούν από κτηνίατρο. Η εφαρμογή με εντομοκτόνα γίνεται με ψεκασμό των προσβεβλημένων δαπέδων σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους και ιδιαίτερα στην πιθανή εστία (κοπριά, καταφύγια ζώων). Λόγω της ανθεκτικότητας των αυγών σε χημικούς παράγοντες προτείνεται να ακολουθήσει και επαναληπτική εφαρμογή δύο εβδομάδες μετά.
Για απεντόμωση κατά των ψύλλων απευθυνθείτε στην MICROCOSMOS.
Βιολογικός κύκλος και χαρακτηριστικά
Οι ψύλλοι είναι μικρά (1-4 mm) άπτερα έντομα (Siphonaptera). Το σώμα τους είναι πλευρικά πεπλατυσμένο και εφοδιασμένο με πολυάριθμες σκληρές τρίχες χρώματος καστανού έως ανοιχτού μαύρου. Τα πιο σημαντικά είδη είναι οι ψύλλοι των τρωκτικών, ο ψύλλος του ανθρώπου και οι ψύλλοι της γάτας. Πηδούν από το έδαφος και τσιμπούν κυρίως τους αστραγάλους και τα πόδια. Στη συνέχεια όμως, μπορούν να προσβάλλουν οποιοδήποτε μέρος του σώματος. Τα τσιμπήματα των ψύλλων είναι επώδυνα και ενοχλητικά. Το σάλιο που εισάγουν στο δέρμα προκαλεί αντίδραση του δέρματος, η οποία εκδηλώνεται με οίδημα και έντονη φαγούρα με διάρκεια ημερών.
Ο βιολογικός τους κύκλος περιλαμβάνει τρία στάδια:
Ο κύκλος τους συμπληρώνεται μέσα στο στενό περιβάλλον του ξενιστή. Για την ανάπτυξή τους απαιτείται υψηλή υγρασία, ενώ τόσο το θηλυκό όσο και το αρσενικό τρέφεται με αίμα. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι ότι μπορούν να αντέξουν μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς τροφή.
Δημόσια Υγεία και καταπολέμηση ψύλλων
Οι ψύλλοι αποτελούν ενδιάμεσοι ξενιστές παρασίτων, όπως του τρυπανοσώματος Levisi των ποντικών, του έλμινθα του σκύλου καθώς και άλλων ελμίνθων. Επίσης, μεταδίδουν άλλες σοβαρές λοιμώξεις, όπως την πανώλη και τον ενδημικό τύφο.
Σε περίπτωση προσβολής από ψύλλους θα πρέπει να γίνει σχολαστική καθαριότητα των χώρων (δάπεδα, χαλιά). Στη συνέχεια ακολουθεί απεντόμωση στις προβεβλημένες επιφάνειες. Εφόσον μάλιστα υπάρχουν ζώα, θα πρέπει αυτά να αποπαρασιτωθούν από κτηνίατρο. Η εφαρμογή με εντομοκτόνα γίνεται με ψεκασμό των προσβεβλημένων δαπέδων σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους και ιδιαίτερα στην πιθανή εστία (κοπριά, καταφύγια ζώων). Λόγω της ανθεκτικότητας των αυγών σε χημικούς παράγοντες προτείνεται να ακολουθήσει και επαναληπτική εφαρμογή δύο εβδομάδες μετά.
Για απεντόμωση κατά των ψύλλων απευθυνθείτε στην MICROCOSMOS.